پیاژه از برجستهترین روانشناسان قرن بیستم میباشد. او معتقد بود که کودک در فرآیند رشد خود شرکت کنندهای فعال است و کودکان را دانشمندانی کوچک کنجکاو میدانست که به تحقیق و آزمایش درون محیط میپردازند. او به مشاهده کودکان خود پرداخت و در این بین متقاعد شد که توانایی کودکان در تفکر و استدلال از یکسری مراحل عبور میکند. او رشد ذهنی را به چهار مرحله تقسیم نمود. این چهار مرحله عبارتند از: مرحله حسی-حرکتی، پیشعملیاتی، عملیات عینی و انتزاعی.
مرحله حسی-حرکتی: این مرحله از زمان تولد تا دو سالگی را شامل میشود. در این مرحله حواس و حرکت کودک بنیان رشد وی میشود و کودک رابطه میان اعمال خود و پیامدهای آنها را کشف میکند و مفاهیمی چون شیء، فضا، زمان و علیت را در مییابد.
مرحله پیشعملیاتی: این مرحله از دو تا هفت سالگی کودک را شامل میشود. در این مرحله، زبان، تجسم، ارتباطگیری گستردهتر با دیگران و تفکر نمادین پدیدار میشود و کودک این توانایی را مییابد که میان اشیاء و حواس خود تمایز قائل شود. از نظر پیاژه، کودک در این دوره در حال ورود به سطحی از منطق و استدلال ابتدایی است و میتواند به حال، آینده و گذشته بیندیشد و برخی از مفاهیم و کمیتها را نیز به خاطر بسپارد.
مرحله عملیات عینی: در این مرحله که بین هفت تا یازده سالگی است کودک میتواند به مفهومی از منطق دست یابد، قوانین را کشف کند و رابطههای مستدلی را به وجود آورد که پایدار باشند. همچنین، کودک در این دوره میتواند هر شی ء یا رویدادی را از جنبهها و سطوح مختلف مورد بررسی و طبقهبندی قرار دهد.
مرحله انتزاعی: کودک از 12 سالگی به بعد وارد این مرحله میشود و علاوه بر تلاش برای هماهنگ کردن خود با محیط پیرامون، میکوشد محیط پیرامون را با خود هماهنگ کند. در این دوره تفکر فرد از قلمرو واقعیات عینی و محسوس فاصله میگیرد و به دنیای صوری وارد میشود.