الکساندر لوریا روانشناس روس، آزمایش جالبی را با کودکان اجرا کرد. در این آزمایش که در یک اتاق انجام میشد، یک چراغ هشدار وجود داشت. لوریا به کودکان گفت، هنگامی که نوری را دیدند، بگویند “فشار بده” و یک توپ بادی را فشاردهند، و هنگامی که نور دیگری را دیدند، بگویند “فشار نده” و فشار دادن توپ را قطع کنند. کودکان حدود 3 تا 3/5 ساله، با دیدن هر کدام از نورها، توپ را فشار میدادند. آنها میگفتند “فشار بده” و توپ را فشار میدادند و هنگامی همم که میگفتند “فشار نده”، باز هم توپ را فشار می دادند.
لوریا معتقد بود که بخش اساسی این مشکل، مربوط به این میشود که کودکان به کارکرد تحریکی گفتارپاسخ میدهند نه محتوای معنایی یا معنای گفتار. بنابراین، عبارت “فشار نده” صرفا به دلیل اینکه یک علامت است، صرفنظر از معنایش، عمل کودک را تحریک میکند.
لوریا دریافت که تنها راه جلوگیری از پاسخدهی کودک 3 و 3/5 ساله به نور این است که به او بگوییم هنگامی که آنرا میبینید، ساکت باشد. پس از آن، آنها دیگر توپ را فشار نمیدهند. اما اگر آنها هر علامت کلامی به خود بدهند، صرفنظر از معنای کلماتشان، توپ را فشار خواهند داد.
تعدادی از آزمایشهای لوریا نشان دادند که کودکان د ر 5 یا 6 سالگی میتوانند بهطور کلامی رفتار خود را نظم دهند.
منبع: کتاب نظریههای رشد، ویلیام کرین